Strefa wiedzy

To musisz wiedzieć w zakresie MSA

Czy wiedziałeś, że: Jest znaczna różnica między analizą MSA robioną wg AIAG a podręcznikiem VDA 5? Dobór przyrządu pomiarowego wcale nie jest taki prosty? Przeczytaj artykuł i dowiedź się dlaczego.

1. Jest znaczna różnica między analizą MSA robioną wg AIAG a podręcznika VDA 5. 

2. Dobór przyrządu pomiarowego wcale nie jest taki prosty. 

1. Jest znaczna różnica między analizą MSA robioną wg AIAG a podręcznika VDA 5

Przed analizą skuteczności systemu kontrolnego sprawdź, który standard Cię obowiązuje lub czego oczekuje Twój klient, żeby nie marnować swojego czasu. Jest to niezmiernie istotne ponieważ podejścia według AIAG i VDA 5 znacznie się różnią sposobem wykazywania tej skuteczności, chociaż przyświeca im wspólny cel, jakim jest sprawdzenie czy system (proces) jest skuteczny.  

MSA wg AIAG 

W przypadku AIAG podstawowym wskaźnikiem skuteczności systemu pomiarowego jest %GRR, na który wpływają dwa czynniki: powtarzalność i odtwarzalność, które odnosi się do tolerancji lub zmienności całkowitej procesu.  

VDA 5 

Natomiast w podręczniku VDA 5 podstawowy wskaźnik to QMP (wskaźnik przydatności), który ujmuje znacznie więcej elementów niż jego odpowiednik %GRR, bo poza powtarzalnością i odtwarzalnością w tzw. budżecie niepewności znaleźć można m.in. niepewność biasu, niepewność liniowości, niepewność kalibracji, niepewność interakcji między operatorem a częścią itd. (wzór podany w VDA ma dwie linijki). 

2. Dobór przyrządu pomiarowego wcale nie jest taki prosty 

Różne standardy mają inne wymagania w tym zakresie, lecz nie sam standard definiuje jaki przyrząd pomiarowy wybrać. Wpływ ma również branża w jakiej działa firma.  

Jedną z najważniejszych cech przyrządu pomiarowego, którą powinniśmy się kierować przy jego doborze jest jego rozdzielczość (zwykle oznaczana jako RE).

Konsekwencją dopuszczenia zbyt słabej rozdzielczości mogą być poważne problemy przy sterowaniu procesem, a wręcz brak możliwości wykorzystania niektórych metod statystycznych (np. części narzędzi SPC).  

Tradycyjnym podejściem doboru rozdzielczości jest zasada ten to one, czyli zapewnienie, żeby podziałka przyrządu była co najmniej 1/10 części pola tolerancji (lub pola zmienności procesu). I to zazwyczaj wystarcza. Jeżeli jednak firma działa w branży motoryzacyjnej, wymagania do spełnienia mogą być dużo większe.  

Standard VDA 5 (opracowany przez niemiecki rynek motoryzacyjny) wymaga wskaźnika RE na poziomie co najwyżej 5% pola tolerancji, czyli rozdzielczość musi być nie gorsza nić 1/20 pola tolerancji. Ale to nie wszystko. W motoryzacji do spełnienia są jeszcze tzw. CSR. I tu wymagania mogą być jeszcze wyższe.  

Przykładowo:

Firma BMW w swoim najnowszym standardzie dotyczącym zarządzania środkami pomiarowymi pisze, że owszem, rozdzielczość 5% pola tolerancji może być wystarczająca, ale jeżeli w grę wchodzi mierzenie charakterystyk specjalnych, to wymagania rosną. W przypadku takich pomiarów wymagana jest rozdzielczość na poziomie 2% pola tolerancji, czyli 1/50! Zatem, jeżeli wymiar na rysunku opisany jest jako 5 mm +/- 0,1 mm, to wymagana rozdzielczość przyrządu wynosi 0,2*2%, czyli 0,004 mm – czyli tu już zwykła suwmiarka nie wystarcza.  

Podsumowując 

 Jeśli chcesz aby Twoja praca nie poszła na marne to dokładnie sprawdź jaki standard obowiązuje w Twojej branży i jakie specyficzne wymagania są oczekiwane od Twoich kontrahentów. Ułatwi to znacznie Twoją pracę i pozwoli zaoszczędzić czas, który byłby potrzebny na wykonywanie wszystkich obliczeń od nowa.